Doelen

Mijn keuzevak coaching liet mij pas echt kennis maken met het opstellen van doelen en het nut hiervan. Ik geloof erin, zoals ik eerder in mijn blogs heb geschreven, dat het kan helpen om je te richten op datgene wat je wel wil in plaats van wat je niet wil. Hier kunnen doelen een handig hulpmiddel bij zijn. Tijdens het keuzevak heb ik kennis mogen maken met het GROW-model. Het GROW-model gaat ervan uit dat iemand in eerste instantie zijn doel moet gaan vast stellen, nog bijna voordat het helemaal duidelijk is wat of welk probleem er aan de hand is. Als het eenmaal duidelijk is waar iemand naartoe wil, kan er een blik worden geworpen hoe de situatie er nu werkelijk uitziet. Om vervolgens te kijken welke mogelijke stappen er allemaal wel niet gezet kunnen worden om het doel te kunnen bereiken, van jouw huidige situatie naar het doel toe. Ten slotte kies je vanuit al deze mogelijkheden een of meerdere opties om deze ook daadwerkelijk uit te gaan voeren. Je denkt erover na wanneer je deze gaat uitvoeren, waar, wie of wat je hierbij nodig hebt en je doorgrond ook de mogelijke belemmeringen om je doel te bereiken. Dit model kan houvast bieden bij het opstellen van doelen. Belangrijk is bij een doel, dat het vanuit jezelf komt en dat je honderd procent achter je doel staat. Op deze manier heb je veel kans van het slagen van je doel. Het model hoeft niet per se in deze volgorde te verlopen maar het kan een handige leidraad zijn bij het opstellen van doelen en het houden van overzicht in jouw proces.

De meeste mensen denken bij doelen direct eerder aan het SMART-model als het gaat om doelen. Daarover wil ik hierin niet teveel over uitweiden je hier waarschijnlijk al mee bent platgegooid tijdens je studie. Vorige week kwam het opstellen van doelen als positieve interventie naar voren in mijn Positieve Psychologie cursus op Coursera. Hierin werd verteld dat het hebben van doelen de laatste jaren is veranderd van karakter. Vroeger werden er doelen voor je bepaald door je ouders of door wat de staat graag wilde. Je vader was timmerman, dus jij werd ook timmerman. Nu lijkt er veel meer vrijheid te zijn in het hebben van doelen en jongeren worden steeds meer gestimuleerd om hun passie te volgen. Dit lijkt allemaal heel mooi, maar er zijn veel mensen die niet weten wat hun passie nu eigenlijk echt is. Om hier achter te komen zijn er simpele vragen die je aan jezelf kunt stellen; waar denk ik veel van de tijd aan? wat boeit mij echt iets? wat vind ik echt belangrijk? Op welke manier vind ik het leuk om mijn tijd door te brengen? Dit zijn vragen die je flink aan het nadenken kunnen zetten en soms is het lastig om hier antwoord op te geven. Wat ik heb gezien is dat veel mensen beter weten wat zij niks vinden. Het is naar mijn idee waardevol om dit ook duidelijk te hebben voor jezelf, soms kan dit ook helpen om je in te laten zien wat je wel graag wil. Mocht je nog steeds geen idee hebben kun je erover nadenken wat je had geantwoord dat je jonger was. Als je weet wat je passie is kun je deze verder ontwikkelen door er meer tijd in te steken, er met anderen over te praten en door jezelf eens af te vragen waarom dit een interesse van jou is. Door te weten wat jouw interesses zijn, kun je beter inschatten in welke richting jij jouw doelen kunt opstellen.

Het opstellen van doelen is niet altijd makkelijk. Ik denk dat dit deels komt doordat je je richt op iets dat er eigenlijk nog niet is. Soms is het lastig om je een voorstelling te maken wat misschien voor jou heel ver weg of zelfs niet bereikbaar lijkt. Ik denk dat het belangrijk is dat je er bewust van bent welk karakter jouw (levens)doelen hebben. Is dit doel intrinsiek of extrinsiek? Beide kunnen behulpzaam zijn bij het bereiken van een doel, maar intrinsieke motivatie kan jouw gevoel van autonomie en connectie met jezelf versterken. Zijn jouw doelen op activiteiten gericht of meer op het verkrijgen van materialen? Het is bewezen dat het doen van activiteiten happiness kunnen versterken op een langere termijn dan dat bijvoorbeeld dat nieuw paar schoenen. Ook kan er een onderscheid worden gemaakt tussen 'be good' en 'get bettrer' doelen. Ik kan er bijvoorbeeld naar streven om de beste coach van Nederland te worden, of ik kan ernaar streven om mezelf een steeds betere coach dan gisteren te laten zijn. Dit kan allebei een behulpzaam uitgangspunt zijn, maar er is een mogelijkheid dat 'de beste coach' worden te ver weg voor mij is en een te perfectionistisch beeld is, wat mij ervan zou kunnen weerhouden om stappen te zetten. 

De Hope-Theory kan helpen bij het doorzetten in de weg naar jouw doelen toe. Het zegt dat deze weg afhangt van drie punten; of je doel goed genoeg is, of je genoeg wilskracht hebt of dat je genoeg hulpbronnen hebt om stappen te kunnen zetten om bij je doelen te komen. De laatste tijd zat ik erover na te denken dat ik wel graag meer cursussen zou willen doen, dat ik meer zou willen lezen en mij nog verder voor te bereiden op mijn Master. Toch lukte het mij maar steeds niet om echt een doel te stellen en hier naartoe te gaan werken. Toen ik hier vanuit de Hope-Theory naar ging kijken werd mij veel duidelijk. Mijn doel was duidelijk niet helder genoeg; mijn wilskracht zit er wel, maar ik zou me meer tot die activiteiten aan kunnen zetten in het moment en de stappen die ik zou moeten zetten waren ook totaal niet duidelijk eigenlijk. Aan de hand hiervan ga ik een plan opstellen om mij goed voor te bereiden op de studie. 

Als het gaat om het versterken van je wilskracht, kan het helpen om een doel te kiezen wat echt een uitdaging is. Als een situatie niet te makkelijk is, maar ook niet té moeilijk, is het mogelijk dat je in flow raakt. Als je dit ervaart lijkt de tijd stil te staan of deze lijkt juist aan je voorbij te vliegen. Je gaat helemaal op in een activiteit, hierdoor kun je heel effectief werken. Het kan verder helpen om terug te denken aan situaties waarin je eerder je doelen behaald hebt en wat je hier toen hebt gedaan. Je kunt deze kwaliteiten inzetten om op dit moment je doel te behalen. Iets wat ontzettend belangrijk is en wat naar mijn idee vaak over het hoofd wordt gezien; gezonde voeding, slapen en bewegen. Dit alles maakt je zoveel meer gefocust wat het honderd keer makkelijker maakt om jouw doelen te bereiken!